انجام آزمایش خلط راهکار اصلی تشخیص بیماری سل ریوی است/ بایستی انگ اجتماعی بیماری سل برطرف شود

    دکترحسین بیگلری در گفتگو با خبرنگار مرصاد، اظهار داشت: بیماری سل همچنان یکی از مهمترین بیماری های عفونی در جهان است که علی رغم بحران همه‌گیری کرونا همچنان اهمیت خود را حفظ کرده است و پس از ده سال طی روند کاهشی، امسال دنیا شاهد افزایش موارد بیماری سل بوده است.

رییس دبیرخانه کارگروه سلامت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه افزود: سالیانه حدود ۱۰ میلیون نفر جدید در دنیا به بیماری سل مبتلا می شوند و حدود یک میلیون و ۵۰۰هزار نفر از مبتلایان سال‌های قبل هم در اثر عوارض یا مشکلات ناشی از بیماری سل فوت می کنند.

دکتربیگلری تصریح کرد: در کشور ایران به واسطه همسایگی با کشورهای شرقی کشور که وضعیت کنترل بهداشتی مناسبی ندارند بیشترین موارد سل در استان‌های سیستان و بلوچستان و گلستان دیده می شود.

وی عنوان کرد: در کشور سالیانه حدود هشت هزار مورد جدید بیماری سل در کل اشکال گزارش می شوند  و در این میان استان کرمانشاه جز استانهای با شیوع متوسط است.

رییس دبیرخانه کارگروه سلامت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه گفت: بیماری سل می تواند هر عضوی را درگیر کند اما از آنجا که باکتری مولد بیماری سل هوا دوست و بیشتر نیازمند اکسیژن است به سمت ریه ها حرکت می کند.

دکتربیگلری خاطرنشان کرد: مهمترین مساله این است که سل ریوی از طریق سرفه و عطسه قابلیت سرایت به دیگران را دارد.

وی افزود: سرعت انتشار  بیماری سل ریوی برای افراد مانند سرعت بالای انتقال ویروس های  آنفلوآنزا و کرونا نیست بلکه به مدت زمان مواجهه، قدرت سیستم ایمنی فرد میزبان و تعداد باسیل آلوده ایی دارد که وارد بدن فرد شود.

دکتربیگلری تصریح کرد: معمولا سیستم ایمنی بدن انسان، میکروب سل را محاصره و کنترل می کند مگر اینکه بدن در شرایطی افت عملکرد سیستم ایمنی قرار گیرد که مانند ورود به دوره سالمندی، قرار گرفتن تحت درمان‌های دوز بالای کورتن یا شیمی درمانی بیماران سرطانی، که میکروب سل نهفته قبلی در بدنش به شکل بیماری بروز پیدا کند.

وی با بیان اینکه انجام آزمایش خلط راهکار اصلی تشخیص بیماری سل ریوی است عنوان کرد: در کشورمان همه اقدامات مربوط به تشخیص و درمان بیماری سل به صورت رایگان انجام می شود.

رییس دبیرخانه کارگروه سلامت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه خاطرنشان کرد: نتیجه آزمایش خلط نشان می دهد آیا فرد دچار بیماری ریوی سل خلط مثبت است یا خیر.

دکتربیگلری گفت: سل خارج ریوی مانند سل غدد لنفاوی، سل مفاصل یا سل دستگاه گوارش تنها برای خود فرد مخاطره آمیز است و قابلیت انتقال به دیگران را ندارد.

وی افزود: گاهی اوقات پزشکان برای تایید تشخیص از روشهای تکمیلی مثل رادیوگرافی قفسه سینه به ویژه در کودکان یا بیماران مبتلا به اچ آی وی مثبت استفاده می کنند.

دکتربیگلری گفت: در کشور با اقدامات موثری که طی سالیان گذشته انجام شده شیوع بیماری سل در حال کاهش نسبی است اما تا زمانی که سو تغذیه و فقر وجود دارد بیماری سل هم وجود دارد.

وی افزود: شانس درمان بیماری سل چنانچه تحت نظارت کارمندان سیستم بهداشتی یا مصرف  مناسب چهار دارویی برای دو ماه و ادامه دو دارو تا پایان شش ماه قرار گیرد بالای ۹۰ درصد است. برهمین مبنا سازمان جهانی بهداشت WHO تاکید دارد اگر دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی وجود داشته باشد می توان امیدوار بود که بیماری سل را کنترل کرد و بتدریج از موارد آن به نحو چشمگیری کاست.

دکتربیگلری بیان کرد: در چندین کشور شیوع بیماری سل بسیار بالا است و افغانستان و پاکستان از جمله این کشورها هستند که با نبود عملکرد مناسب سیستم بهداشتی، تردد مسافران و مبتلایان می توانند موارد بیماری سل را به کشور ما منتقل کنند.

وی افزود: اهمیت بیماری سل در دو موضوع مهم بسیار ویژه است؛ یکی خطر مقاومت آنتی بیوتیکی گسترده به بیماری سل (به اسم سل مقاوم به درمان ) است که از دغدغه‌های سازمان جهانی بهداشت است زیرا به واسطه اینکه بر خلاف سل عادی که بیش از ۹۰ درصد شانس درمان دارد قابلیت  درمان آن بسیار پایین تر و پر هزینه است و عوارض ماندگار، خطرات مرگ و میر و خطر انتشار باکتری سل مقاوم به درمان در بین سایرین وجود دارد و اعضای یک خانواده می توانند به شدت از این بیماری متاثر شوند.

دکتربیگلری گفت: همچنین دومین نگرانی؛ همزمانی سل و بیماری اچ آی وی است در واقع  بیماری سل سیستم ایمنی را تضعیف می کند و اچ آی وی هم سیستم ایمنی را تضعیف می کند پس بیماران مسلول که سیستم ایمنی ضعیفی دارند ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به اچ آی وی و بیمارانی که اچ آی وی دارند ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به سل قرار گیرند.

وی عنوان کرد: یکی از عوامل اصلی مرگ بیماران اچ آی وی مثبت ابتلای آنها به بیماری سل است به واسطه اینکه ابتلاء همزمان به بیماری سل می تواند برای این افراد به شدت مخاطره آمیز باشد.

دکتربیگلری گفت: راهکار درمانی نظارت مستقیم بر روند درمان شش ماهه در بیماران سل داتس DOTS نام دارد که از حدود بیش از ۲۵ سال پیش به سیستم بهداشت و درمان ایران وارد شده  و توسط کارکنان  بهداشتی نحوه مصرف دارو توسط بیمار به طور مداوم ارزیابی، کنترل و پایش می شود، به ویژه در فرد مبتلا به سل ریوی خلط مثبت تحت نظارت مستقیم و بررسی پرسنل بهداشت و درمان قرار گیرد.

دکتربیگلری گفت: با وجود ابتلا عده فراوانی به همه گیری ویروس کرونا ، بیماری سل کماکان یکی از اولویت‌های مهم بیماری های واگیر در دنیا است.

پس اگر فردی بیش از دو تا سه هفته علائم سرفه را در کنار علائم کاهش وزن، تعریق شبانه، لرز، خستگی و کوفتگی، درد مفاصل داشت احتمال ابتلا به بیماری سل وجود دارد‌.

وی افزود: سل در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف تری دارند مثل بیماران با دیابت کنترل نشده، افرادی که شیمی درمانی شده اند یا افراد مبتلا به اچ آی وی مثبت، بیشتر حائز توجه است. اگر بیماری سل بموقع درمان شود فرد می تواند قابلیت زندگی سالم خود را پیدا کند.

دکتر بیگلری با تاکید بر اینکه بایستی انگ اجتماعی بیماری سل برطرف شود، خاطرنشان کرد: سل هم مانند سایر بیماری عفونی و میکروبی قابل درمان است.

وی افزود: دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه و معاونت بهداشت در برنامه کنترل بیماری سل قدم های ارزنده و مثبتی برداشته اند.

دکتربیگلری گفت: آزمایشگاه منطقه ای مبارزه با سل در غرب کشور و استان کرمانشاه قرار دارد و استان کرمانشاه هم جز ده استان دارای دستگاه کنترل کیفی بالا با روش کشت بیماری سل است.

وی عنوان کرد: اگر در خانواده ای فردی مبتلا به سل ریوی خلط مثبت تشخیص داده شد سایر افراد خانواده و افرادی که در تماس طولانی مدت با وی بودند باید از نظر احتمال وجود سل مورد بررسی قرار گیرند.

دکتربیگلری تصریح کرد: درمان دارویی سل باید با دقت انجام شود تا بتوانیم از موارد شکست درمان و بروز مقاومت آنتی بیوتیکی یا سل مقاوم به درمان جلوگیری کنیم.